The specialized knowledge of the mathematics teacher in a book by the early education teacher

Authors

  • Ana Paula Bolsan Sagrilo Silveira Universidade Federal da Grande Dourados (UFGD)
  • Edvonete Souza de Alencar Universidade Federal da Grande Dourados
  • Danilo Diaz-Levicoy Universidad Católica de Maule

DOI:

https://doi.org/10.28998/2175-6600.2024v16n38pe16047

Keywords:

Teacher's book, Teacher training, Mathematics learning

Abstract

This study aims to identify and analyze which knowledge components belonging to the Specialized Mathematics Teacher Knowledge (MTSK) can be mobilized by teachers when they read the guidelines and develop pedagogical practices in a Teacher's Book for Early Childhood Education of the National Textbook Program [Plano Nacional do Livro Didático] 2019. Therefore, a qualitative approach proved to be more suitable, as in the field of Mathematics Education, it has been gaining significant prominence, as pointed by Borba (2004). In view of the analysis, knowledge within the domain of Mathematical Knowledge (MK) was less explored in the book. In counterpart, the domain of Pedagogical Content Knowledge (PCK) stands out in the material. Thus, there are still gaps that need to be addressed, as certain knowledge areas are not explored by the Book.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biographies

Edvonete Souza de Alencar, Universidade Federal da Grande Dourados

Doutora em Educação Matemática pela PUC-SP . Professora na Universidade Federal da Grande Dourados - Mato Grosso do Sul.

Danilo Diaz-Levicoy, Universidad Católica de Maule

Professor en Universidad Católica de Maule

References

ALENCAR, E. S.; LEVICOY, D. D.; SOARES, M. R. Um, dois, três: o conhecimento de professores dos anos iniciais do ensino fundamental sobre o sistema de numeração decimal. Zetetiké, Campinas, v. 29, p. 1-16, 2021. DOI: https://doi.org/10.20396/zet.v29i00.8661779. Disponível em: https://periodicos.sbu.unicamp.br/ojs/index.php/zetetike/article/view/8661779. Acesso em: 21 jan. 2023.

BORBA, M. C. A Pesquisa Qualitativa em Educação Matemática. In: REUNIÃO NACIONAL DA ANPED, 27., 2004. Caxumbu. Anais [...]. Caxambu, 2004. p. 1-18. Disponível em: http://www1.rc.unesp.br/gpimem/downloads/artigos/borba/borba-minicurso_a-pesquisa-qualitativa-em-em.pdf. Acesso em: 21 fev. 2023.

BRASIL. Base Nacional Comum Curricular: Educação Infantil e Ensino Fundamental. Brasília: MEC/Secretaria de Educação Básica, 2018.

BRASIL. Resolução CNE/CEB nº 5, de 17 de dezembro de 2009. Fixa as Diretrizes Curriculares Nacionais para a Educação Infantil. Brasília: MEC, 2009. Disponível em: http://portal.mec.gov.br/index.php?option=com_docman&view=download&alias=2298-rceb005-09&category_slug=dezembro-2009-pdf&Itemid=30192. Acesso em: 21 fev. 2023.

CARRILLO, J.; CLIMENT; N.; MONTES, M.; CONTRERAS, L. C.; FLORES-MEDRANO, E.; ESCUDERO-ÁVILA, D.; VASCO, D.; ROJAS, N.; FLORES, P.; AGUILAR-GONZÁLEZ, Á.; RIBEIRO, M.; MUÑOZ-CATALÁN, M. C. The Mathematics Teacher’s Specialised Knowledge (MTSK) model. Research in Mathematics Education, Londres, v. 20, n. 3, p. 1-18, jul. 2018. DOI: https://doi.org/10.1080/14794802.2018.1479981. Disponível em: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14794802.2018.1479981. Acesso em: 21 fev. 2023.

DEHEINZELIN, M.; MONTEIRO, P.; CASTANHO, A. F. Aprender com a criança: experiência e conhecimento. Belo Horizonte: Autentica Editora, 2018.

ESCUDERO-DOMÍNGUEZ, A. M.; ESCUDERO-ÁVILA, D. I.; AGUILAR-GONZÁLEZ, A. VASCO-MORA, D. El Conocimiento Especializado del Profesor de Matemáticas em Educación Infantil para la Enseñanza de Geometría. In: Congresso Iberoamericano sobre Conocimiento Especializado Del Profesor de Matemáticas, 4., 2019, Huelva. Anais [...]. Huelva: Universidad de Huelva, 2019. p. 219-227. Disponível em: https://cdn.congresse.me/rlbmixa8vqmkkc75l9pjf2p8ex1i. Acesso em: 15 jan. 2023.

FLORES-MEDRANO, E.; ESCUDERO-ÁVILA, D. I.; MONTES, M.; AGUILAR, A.; CARRILLO, J. Nuestra Modelación del Conocimiento Especializado del Profesor de Matemáticas del MTSK. In: CARRILLO, J.; CLIMENT, N.; CONTRERAS, L. C.; MONTES, M. A.; ESCUDERO-ÁVILA, D.; MEDRANO, E. F. Um Marco teórico para el Conocimiento Especializado del Profesor de Matemáticas. Huelva, Espanha: Universidad de Huelva, 2014. p. 57-72.

GIL, A. C. Métodos e técnicas de pesquisa social. 6. ed. São Paulo: Atlas, 2008. 200 p.

Nome da Revista ∙ Vol. , Nº. 0, Ano 2009 ∙ p. -23!Erro de sintaxe, !

Debates em Educação | Vol. X | Nº. X | Ano 20XX

HOLOS, Ano 29, Vol 1

Título do artigo somente Substantivos Próprios com as primeiras letras em maiúsculo

El conocimiento especializado del profesor de matemáticas en un libro para profesores de educación infantil

KAMII, C. A criança e o número: Implicações educacionais da teoria de Piaget. Campinas, SP: Papiros, 1990. 103 p.

LÜDKE, M. A; ANDRÉ, M. E. D. A. Pesquisa em Educação: Abordagens qualitativas. São Paulo: EPU, 1986.

MONTES, M. A. Conocimiento especializado del profesor de matemáticas

acerca del infinito: un estudio de caso. 2015. 249 f. Tese (Doctorado en Didácticas

de la Matemática) – Universidad de Huelva, Huelva, Espanha, 2015.

MONTES, M. A.; CONTRERAS, L. C; CARRILLO, J. Conocimiento del Profesor de Matemáticas: Enfoques del MKT y del MTSK. In: ALCARAZ, A. B.; PEREDA, G. G.; CASTRO, A. E.; Rodríguez, N. C. (org.). Investigación en Educación Matemática, 7, 2013. Bilbao: SEIEM, 2013. p. 403-410. Disponível em: https://www.seiem.es/docs/actas/17/Actas17SEIEM.pdf. Acesso em: 21 fev. 2023.

MORIEL JUNIOR, J. G. Conhecimento Especializado de Professor de Matemática (MTSK) na Web of Science até 2020. Zetetiké, Campinas, v. 29, p. 1-18, 2021. DOI: https://doi.org/10.20396/zet.v29i00.8660030. Disponível em: https://periodicos.sbu.unicamp.br/ojs/index.php/zetetike/article/view/8660030. Acesso em: 21 fev. 2023.

MORIEL JUNIOR, J. G.; WIELEWSKI, G. D. Base de Conhecimento de Professores de Matemática: do Genérico ao Especializado. Revista de Ensino, Educação e Ciências Humanas, Londrina, v. 18, n. 2, p. 126-133, 2017. DOI: https://doi.org/10.17921/2447-8733.2017v18n2p126-133.

MUÑOZ-CATALÁN, M. C.; LIÑÁN GARCÍA, M. M. L.; RIBEIRO, M. Conocimiento especializado para enseñar la operación de resta em Educación Infantil. Cadernos de Pesquisa, São Luís, v. 24, n. especial, p. 4-19, set./dez. 2017. DOI: https://doi.org/10.18764/2178-2229.v24n.especialp4-19. Disponível em: https://periodicoseletronicos.ufma.br/index.php/cadernosdepesquisa/article/view/8066. Acesso em: 21 fev. 2023.

MUÑOZ-CATALÁN, M. C.; JOGLAR-PRIETO, N.; RAMÍREZ, M.; CODES, M. El modelo MTSK desde la perspectiva del profesor de Educación Infantil: foco en el dominio matemático. 2022. In: CARRILLO, J.; MONTES, M. A; CLIMENT, N. (org.). Investigación sobre conocimiento especializado del profesor de matemáticas (MTSK). Dykinson: [S.l.], 2022. p. 235-250.

NACARATO, A. M. Eu trabalho primeiro no concreto. Revista de Educação Matemática, Guarulhos, ano 9, p. 1-6, 2004/2005.

OLIVEIRA, Z. M. R. de. O currículo na Educação Infantil: o que propõem as novas diretrizes nacionais? Brasília: DF, 2010. Disponível em: http://portal.mec.gov.br/index.php?option=com_docman&view=download&alias=6674-o-curriculonaeducacaoinfantil&category_slug=setembro-2010-pdf&Itemid=30192. Acesso em: 21 fev. 2023.

Nome da Revista ∙ Vol. , Nº. 0, Ano 2009 ∙ p. -23!Erro de sintaxe, !

Debates em Educação | Vol. X | Nº. X | Ano 20XX

HOLOS, Ano 29, Vol 1

Título do artigo somente Substantivos Próprios com as primeiras letras em maiúsculo

El conocimiento especializado del profesor de matemáticas en un libro para profesores de educación infantil

PICCOLI, J. P; ALENCAR, E. S. Manual didático brasileiro do segundo ano do ensino fundamental: o conhecimento especializado do professor que ensina matemática. Educação Matemática Pesquisa. São Paulo, v. 23, n. 1, p. 231-262, 2021. Disponível em: https://revistas.pucsp.br/index.php/emp/article/view/49953. Acesso em: 12 jan. 2023.

PICCOLI, J. P; ALENCAR, E. S. Manual didático brasileiro do quarto ano do Ensino Fundamental: conhecimentos ao professor para ensinar matemática. Ensino da Matemática em Debate. São Paulo, v. 9, n. 3, p. 3-28, 2022. Disponível em: https://revistas.pucsp.br/index.php/emd/article/view/55196/41495. Acesso em: 18 jan. 2023.

RIBEIRO, M. Brincar com suas intencionalidades matemática: números, suas representações e entendimentos. 1. ed. Curitiba: Appris, 2021. 123 p.

SHULMAN, L. S. Those who understand. Knowledge growth in teaching. Educational Researcher, [S.l.], v. 15, n. 2, p. 4-14, fev. 1986. DOI: https://doi.org/10.2307/1175860. Disponível em: https://journals.sagepub.com/doi/10.3102/0013189X015002004. Acesso em: 5 fev. 2023.

WERNBERG, A.; LARSSON, K.; RIESBECK, E. Matematik iförskolan (Mathematics is preschool). In: RIDDERSPORRE, B.; PERSSON, S. (org.). Utbildningsvetenskap för förskolan (Educational sciences for preschool), p. 115-171, 2010.

ZABALA, Antoni. A prática Educativa: Como ensinar. Porto Alegre: Artmed, 1998. 224 p.

Published

2024-01-22

How to Cite

SILVEIRA, Ana Paula Bolsan Sagrilo; ALENCAR, Edvonete Souza de; DIAZ-LEVICOY, Danilo. The specialized knowledge of the mathematics teacher in a book by the early education teacher. Debates em Educação, [S. l.], v. 16, n. 38, p. e16047, 2024. DOI: 10.28998/2175-6600.2024v16n38pe16047. Disponível em: https://seer.ufal.br/index.php/debateseducacao/article/view/16047. Acesso em: 12 aug. 2024.

Issue

Section

Dossiê: Formação de professores que ensinam Matemática: contextos e práticas

Most read articles by the same author(s)

Similar Articles

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.